Hier moet het gebeuren. Hier wonen we, voelen we ons veilig en bouwen we aan onze maatschappij. Terugkomend op de individualiseringslag zijn we opnieuw aan het zoeken naar wat ons bindt. Wijkteams zijn in opkomst om dit domein te bewaken, maar we moeten niet uitgaan van de professionals alleen. De eigen kracht van buurtbewoners moeten we proberen te verbinden. Ontmoeten en samen doen dat is de basis van het samen leven.
Laten we daarom samen iets gaan doen!
Met de forse groei van het aantal ouderen waarmee we in de samenleving te maken hebben is lokaal in feite ook veel kennis en ervaring aanwezig: a blessing in disguise. Als die kennis en ervaring op de juiste manier wordt samengebracht en gedeeld, ontstaat een enorme trekkracht die kan worden aangewend voor het ‘wel en wee’ van de eigen buurt.
De moderne samenleving staat voor complexe uitdagingen. We hebben bijvoorbeeld te maken met een groeiende groep ouderen. Vereenzaming, verborgen armoede en medische problemendoen hun intrede. Dat leidt ertoe dat de zorgvraag zich in de komende jaren explosief zal ontwikkelen. Het zorgaanbod ligt daarentegen in handen van een kleiner wordend aantal professionals en blijft vooral individueel gericht. De participatieve samenleving lonkt weliswaar maar blijft wat hangen in de beleidsintenties van de overheid. Ondertussen wordt, paradoxaal genoeg, de kennis en levenservaring die verscholen ligt in diezelfde groep ouderen nog vrijwel niet systematisch aangesproken. Dat kan anders: ‘Traject in de Buurt’ brengt buurtbewoners in beweging om samen complexe vraagstukken effectief aan te pakken in de eigen omgeving.
foto: heeldenhaagsport.nl
‘Traject in de Buurt’ zorgt dat buurtbewoners op leeftijd, die graag een wat actievere rol zouden willen spelen, bij elkaar komen en als team gaan opereren. Bij de aftrap worden ze met elkaar in contact gebracht. Samen gaan ze op stap om inspiratie op te doen bij innovatieve voorbeelden in de regio en maken ze kennis met lopende initiatieven in de eigen buurt. Vanuit een gedeelde agenda wordt ook de actieve betrokkenheid van het lokale bedrijfsleven gezocht.
De deelnemers aan het ‘Traject in de Buurt’ leren elkaar zo beter kennen en waarderen: ze ontwikkelen zich als een slagvaardig team dat zelf ook initiatieven neemt. De acties die zij samen in gang zetten werken als een vliegwiel, het kloppend hart van een collectief gedreven businessmodel voor de eigen buurt. Werkende weg ontstaat een buurtcollectief dat zich verantwoordelijk weet voor het adresseren van grote maatschappelijke uitdagingen in de eigen leefomgeving, samen met andere buurtbewoners. De professionele dienstverlener op het gebied van zorg en welzijn krijgt in die context een meer gepaste, adviserende rol. Buurtbewoners doen het zelf!
Traject in de Buurt levert:
Traject in de buurt, bundelt de ervaring en passie van buurtbewoners, brengt hen in beweging en bouwt zo aan zelfredzame buurten.
Vanuit de Prijsvraag ‘Ahome away from home’ uitgezet door het COA en de Rijksgebouwmeester Floris Alkemade, heeft een multidisciplinaire en multiculturele groep studenten een nieuwe kijk gegeven op de opvang van de Asielzoekers en statushouders in Brabant. Breinwijzer heeft in opdracht van Werkplaats De Gruijter, de studenten in de gelegenheid gesteld om hun ideeën te verreiken. Uiteindelijk hebben deze studenten hun ideeën aan de 11 verantwoordelijke regio’s, de provinciale coördinatiegroep, de rijksgebouwmeester, het COA, de veiligheidsregio en de gedeputeerde kunnen overdragen.
De kern van de studenten zit hem in de verbazing. De verbazing rondom de aanpak vanuit de veiligheidsregio’s, het gaat toch om een ‘people-issue’. Met onze 2,5 miljoen Brabanders hebben we vele sociaal/maatschappelijke uitdagingen. Hoe kunnen de nieuwe nederlanders ons daar een toegevoegde waarde leveren.
De studenten hebben een heel andere kijk op de lokatie dan het huidige buitenaf plaatsen van een AZC. ‘Hierdoor moeten er specifiek activiteiten ontwikkeld worden gericht op het AZC; Waarom doen we dat niet samen in de wijk?’
Het resultaat is digitaal verwerkt in deze reader.
De definitie van Positieve Gezondheid naar het onderzoek van Machteld Huber:
Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.
Machteld Huber heeft, middels een breed onderzoek, gezondheid onderverdeeld in 6 dimensies:
Het aardige van dit model is dat duidelijk wordt gemaakt waarom gezondheid niet alleen vanuit ziekte bekeken moet worden. Deze denkwijze sluit mooi aan bij provinciale aandacht voor sociale veerkracht en bij de projecten die samen met Breinwijzer worden gerealiseerd. Vooral op het vlak van de onderste drie dimensies: Sociaal maatschappelijk participeren, kwaliteit van leven en zingeving, heeft Breinwijzer bijgedragen aan resultaat. Schatgraven, bossche bazaar, de eigen kracht van jongeren en Bewoners in beweging. De maatschappelijke vraagstukken rondom de toekomst van de sportvelden en maar ook de bedrijfsmatige trend naar welzijnsbevordering als Return On Investment, haakt aan bij de positieve gezondheid. Ook hierbij gaat het wederom om crosssectorale verbindingen, want alleen samen komen we verder. Breinwijzer verbindt, enthousiasmeert en realiseert.
Schatgraven verbindt bestaande netwerken in wijken en buurten met als doel dat men elkaar beter leert kennen en dat daarmee meer gebruik gemaakt wordt van elkaars expertise. De schatten zijn de bestaande projecten in de wijken waarvan lang niet iedereen op de hoogte is. Men denkt en acteert vanuit bestaande netwerken maar wat gaat er gebeuren als al deze projecten zichtbaar worden. Vanuit de pilots De ijzeren vrouw en WereldSchoolWereldWijk gaan we in wijk op zoek naar een gezamenlijk doel met het abstractieniveau waarbij alle bestaande projecten kunnen aanhaken. Daarna maken we nieuwe gezamenlijke projecten waardoor men elkaar leert kennen. Zo draagt ook schatgraven bij aan positieve gezondheid
Alle project die we tot noch toe hebben ondersteund hebben twee zaken gemeen:
Een maatschappij bouw je door mensen te ontmoeten en door samen iets te doen. Dit strekt zich natuurlijk verder dan het drinken van een pilsje in de kroeg. Eten, en vooral het bereiden van het eten, is een laagdrempelige activiteit die iedereen dagelijks moet doen. Vooral voor hen die alleen koken is het initiatief de ‘bossche-bazaar’ opgezet.
40 % van de Brabanders leeft straks alleen en dat zal in de andere provincies niet veel anders anders zijn. Niet iedereen trekt erop uit en heeft een groot sociaal netwerk, maar samen moeten we bouwen aan onze maatschappij.
De Bossche Bazaar faciliteert de wijk met een kookgelegenheid waar iedereen door de weeks gebruik van mag maken. Je neemt zelf je eten mee en ontmoet anderen. Het gebruik is gratis. Wat daar uit ontstaat is iedere keer weer de vraag. Het eigenaarschap ligt bij de wijk.
Wij hebben ons uit dit project terug kunnen trekken omdat de manager van het sociaal cultureel centrum het concept graag wilde voortzetten. Hij zal ook maandelijks een kookevenement organiseren waarbij mensen kunnen intekenen. Ook zijn er twee kookclubjes ontstaan.
De scholieren op het Voortgezet Onderwijs hebben met Power-up invulling gegeven aan preventieve activiteiten gericht op een gezonde leefstijl en uitgaande van hun eigen kracht.
Natuurlijk waren er veel goede projecten maar iedere organisatie ging zelfstandig naar het voortgezet onderwijs. Daarnaast werden de scholen overladen met aanbiedingen. We zijn gaan samenzitten en hebben afgesproken dat we vanuit de kracht van de scholieren de leefstijlthema’s gezamenlijk oppakken. Wat er op de VO-scholen speelt weten de directies zelf. Pesten, roken, groepsdruk, gezond eten. Bij de aanpak van deze thema’s staan de scholieren centraal die wij als Power-up vervolgens ondersteunen.
Power-up organiseerde de week tegen het pesten met 5 scholen, alle mentoren en 2200 scholieren. De jongeren zijn getriggerd middels de confrontatiecontainers, de docenten zijn opgelijnd op een gezamenlijk evenement in het bossche Theater aan de Parade.
Naast het pesten hebben we ook de scholieren ondersteund in het realiseren van een gezondere kantine en het stoppen-met-roken-beleid. Momenteel wordt Power-up breder getrokken naar Power-up073. Niet alleen de school maar ook de wijkteams zijn er om jongeren te ondersteunen. Je leeft tenslotte niet op school. De insteek blijft de kracht van de jongeren. Kijk maar eens op powerup073
Rondom een prachtig gerenoveerd stadswandelpark tegen het centrum van ’s-Hertogenbosch zijn vele verschillende initiatieven actief, maar elkaar kennen doet men nauwelijks. Breinwijzer is van mening dat een plek, zoals de ‘IJzeren Vrouw’ een mate van reuring nodig heeft om samen gebruikt te worden.
We hebben alle aangrenzende verenigingen, buurtcommittees, scholen, lokale ondersteuners en de wijkmanager gewoon om de tafel gezet. Geweldig om te zien wat er dan ontstaat.
In de tussentijd is er een digitaal platform ‘de buurtkiep’ gemaakt, en worden initiatieven beter en breder gedeeld en bezocht. Onlangs had de buurtkiep georganiseerd dat de bovenste verdieping van de nieuwe flats bezocht konden worden.
https://www.buurtkiep.nl
Door het project schatgraven, dat ook in deze wijk heeft plaatsgevonden, hebben de bewoners besloten om elkaar meer te ontmoeten. We hebben ‘de ijzerenvrouw’ nu geïntegreerd in de tok-of-the-town bijeenkomsten van de buurtkiep… Er wordt wat afgetòkkkkt
Samen met Maaike Marechal, Marloes Steen en alle buurtverenigingen
